Vormingstraject De Mattheuspassie van Bach
Klaas Coulembier
Vraag aan 1000 Vlamingen om één werk van Johann Sebastian Bach te noemen, en de overgrote meerderheid zal de Mattheuspassie als antwoord geven. Het werk (of delen ervan) prijkte dan ook herhaaldelijk bovenaan de Top 100 van de klassieke radiozender Klara. Maar wat maakt deze compositie zo bijzonder? En hoe komt het dat een religieus werk zo geliefd blijft in een tijd en cultuur waarin godsdienst veel minder belangrijk is dan ten tijde van Bach zelf?
Hoe breng je een compositie van bijna 300 jaar oud naar een hedendaags publiek?
Gedurende twee vormingsavonden staan we stil bij deze en vele andere vragen. Tijdens de eerste vormingsavond verdiepen we ons in de context van deze grootschalige compositie. Op welk moment in zijn leven componeerde Bach dit meesterwerk? Hoe was de toenmalige cultuur in zijn stad Leipzig? Wat weten we over de omstandigheden toen? Daarnaast ontleden we de opbouw van deze passie. We leren het verschil tussen een aria en een recitatief, en we ontdekken dat niet elke noot van dit werk origineel gecomponeerd is. Bach was immers een meester in muzikale recyclage!
Tijdens de tweede vormingsavond staan we stil bij de authenticiteit van een uitvoering. Bach componeerde de Mattheuspassie in 1727, bijna drie eeuwen geleden. Er zijn veel verschillende keuzes te maken, zowel bij de keuze voor de instrumenten als in de samenstelling van het koor. We bespreken de uitvoering van Ensemble The Party & Het Iepers Kamerkoor en discussiëren over authenticiteit en mogelijkheid of het belang daarvan.
Klaas Coulembier (1984) groeide op in Ieper en volgde trompet, piano en muziektheorie aan de Stedelijke Academie voor Muziek en Woord (Dé Academie). Sinds 2006 werkt hij als onderzoeker aan de afdeling musicologie van de KU Leuven. Naast zijn onderzoeksactiviteiten aan de KU Leuven is hij als gastdocent verbonden aan het Lemmensinstituut.
Hij wordt geregeld gevraagd als auteur en spreker voor culturele organisaties zoals Festival van Vlaanderen, Concertgebouw Brugge, Amuz Antwerpen en Symfonieorkest Vlaanderen.
Hij is ook componist en mede-oprichter van de Ieperse uitgeverij Ypress Digital Music Editions. Sinds 2015 is hij voorzitter van de Koninklijke Harmonie Ypriana.